Zagreb'de Neler Yapılır?

Zagreb, Hırvatistan’ın başkenti ve en büyük şehri olarak, hem tarihî hem kültürel açıdan zengin bir geçmişe sahiptir. Şehrin tarihi, 11. yüzyıla kadar uzanır ve temel olarak iki ayrı yerleşim alanının birleşmesiyle şekillenmiştir: Kaptol ve Gradec. Kaptol, daha çok dini merkez olarak gelişirken, Gradec ise ticaret ve yönetim açısından ön plana çıkmıştır. Bu iki alan, uzun süre bağımsız şehirler olarak varlıklarını sürdürmüş, ancak zamanla tek bir kente dönüşerek günümüz Zagreb’ini oluşturmuştur.

Zagreb’in konumu, Orta Avrupa ve Balkanlar arasında önemli bir geçiş noktası olmasından dolayı tarih boyunca stratejik bir önem taşımıştır. Roma İmparatorluğu döneminden itibaren bölge yerleşim görmüş, Orta Çağ’da ise özellikle Habsburglar döneminde hızla gelişmiştir. Şehir, bu dönemde hem ticari bir merkez hem de kültürel bir buluşma noktası olmuştur.

19. yüzyılda Zagreb, modernleşme sürecine girmiş ve kent planlaması, eğitim kurumları, müzeler ve kültürel yapılarla zenginleşmiştir. Bu dönem, Zagreb’in Hırvatistan’daki siyasi ve kültürel merkezi haline gelmesini sağlamıştır. 20. yüzyıl ise Zagreb için hem savaşların hem de yeniden yapılanmanın yılları olmuştur; İkinci Dünya Savaşı ve sonrası dönemlerde şehir önemli zararlar görse de hızla toparlanmış ve gelişimini sürdürmüştür. İşte Viyana'da mutlaka yapmanız gerekenler:

Zagreb Toplu Taşıma Rehberi

Zagreb’de toplu taşıma ağı otobüs ve tramvay hatlarından oluşur; metro hattı bulunmamaktadır. Şehir içi ulaşımda en çok tercih edilen araçlar bu iki türdür. Biletler, otobüs ve tramvay duraklarındaki otomatik makinelerden, gazete bayilerinden (Tisak) veya şoförlerden alınabilir. Ayrıca "ZET" adlı resmi toplu taşıma şirketinin mobil uygulaması üzerinden de bilet satın almak mümkündür.

Biletler, aktarma hakkı da dahil olmak üzere belirli sürelerle geçerlidir ve yolculuğa başladığınız anda aktive edilir. Kontrollerde biletinizi göstermeniz zorunludur.

Zagreb’de toplu taşıma oldukça yaygındır ve şehir içi kısa mesafelerde hem turistler hem de yerel halk için uygun maliyetli ve pratik bir ulaşım aracıdır.

Havalimanı Ulaşımı: Havalimanından şehir merkezine ulaşımda en yaygın seçenek, ZET otobüs hatlarıdır. Havalimanı ile şehir merkezi arasında düzenli otobüs seferleri bulunur ve yolculuk yaklaşık 30-40 dakika sürer. Otobüsler, hem hızlı hem de ekonomik bir ulaşım imkanı sunar. Taksi seçeneği de mevcuttur ancak trafik durumuna göre maliyet ve süre değişebilir.

Trg bana Josipa Jelačića, Hırvatistan’ın başkenti Zagreb’in tam merkezinde yer alan ve şehrin sosyal, kültürel ve tarihi anlamda en önemli meydanıdır. Meydanın geçmişi 17. yüzyıla kadar uzanmakla birlikte, bugünkü adını 1848 yılında Hırvat generali ve vali (ban) Josip Jelačić’in onuruna almıştır. Josip Jelačić, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’na bağlı bir komutan olarak görev yaparken aynı zamanda Hırvat halkının siyasi haklarını savunmasıyla halk kahramanı haline gelmiştir.

Meydanın tam ortasında yer alan bronz Josip Jelačić heykeli, 1866 yılında dikilmiştir ve meydanın simgesi haline gelmiştir. Heykelin yönü, başlangıçta kuzeye yani Macaristan’a dönüktü. Bu yön, Jelačić’in 1848’deki Macar devrimlerine karşı verdiği mücadeleye bir gönderme olarak kabul edilmiştir. Ancak bu durum Yugoslavya döneminde siyasi açıdan uygun bulunmadı ve heykel 1947 yılında meydandan kaldırıldı. 1990 yılında Hırvatistan’ın bağımsızlığına giden süreçte heykel yeniden meydandaki yerine kondu, ancak bu kez yüzü güney yönüne çevrildi.

Meydan bugün hem yerli halkın hem de turistlerin buluşma noktasıdır. Etkinlikler, kutlamalar ve protestolar gibi birçok toplumsal olay burada gerçekleşir. Meydan, Zagreb’in tarihi merkezi olan Gornji Grad ile modern ticaret alanı Donji Grad’ın kesişim noktasında bulunduğu için şehirdeki birçok noktaya kolayca erişim sağlar. Elektrikli tramvay hatları da buradan geçtiğinden, ulaşım açısından stratejik bir konumdadır. Trg bana Josipa Jelačića, hem tarihî hem de kültürel anlamda Zagreb’in ruhunu yansıtan simgesel bir alandır.

Zagreb Katedrali, tam adıyla “Kutsal Meryem’in Göğe Yükselişi Katedrali”, Hırvatistan’ın başkenti Zagreb’in en dikkat çekici ve en yüksek yapılarından biridir. İlk olarak 11. yüzyılda inşa edilen katedral, 1094 yılında Piskoposluk’un kurulmasıyla birlikte kutsanmıştır. Ancak 1242 yılında Moğolların saldırısıyla büyük ölçüde yıkılmıştır. Bu olaydan sonra Gotik tarzda yeniden inşa edilen yapı, zaman içinde çeşitli doğal afetler ve savaşlar nedeniyle birçok kez restore edilmiştir.

Katedralin tarihindeki en önemli olaylardan biri, 1880 yılında meydana gelen büyük Zagreb depremidir. Bu depremde katedral ciddi şekilde hasar görmüş ve sonrasında mimar Hermann Bollé’nin liderliğinde kapsamlı bir restorasyona girmiştir. Bugünkü görkemli ikiz kuleler, bu restorasyon sırasında yapılmıştır. Bu kuleler Hırvatistan’daki herhangi bir yapıdan daha yüksektir ve yaklaşık 108 metreye ulaşır. Şehrin pek çok noktasından görülebilmesiyle, katedral Zagreb siluetinin ayrılmaz bir parçasıdır.

Katedralin içi de en az dışı kadar etkileyicidir. Gotik tarzdaki iç mimarisi, vitray camları, heykelleri ve süslemeleriyle dikkat çeker. İçeride ayrıca önemli bir tarihi kişilik olan Zagreb Başpiskoposu Kardinal Alojzije Stepinac’ın mezarı da bulunur. Stepinac, II. Dünya Savaşı ve sonrasındaki komünist Yugoslavya döneminde dini özgürlük mücadelesiyle tanınmıştır.

Zagreb Katedrali, sadece dini bir ibadet yeri değil; aynı zamanda Hırvat ulusal kimliğinin ve tarihi mirasının bir sembolüdür. Gerek mimarisi, gerek tarihi olaylarla olan ilişkisiyle ziyaretçilere derin bir kültürel deneyim sunar.

St. Mark’s Church, Zagreb’in tarihi merkezinde, Gradec (Gornji Grad) bölgesinde yer alan ve Hırvatistan’ın en ikonik yapılarından biri olarak kabul edilen bir kilisedir. 13. yüzyılda Romanesk tarzda inşa edilen kilise, zaman içinde Gotik etkilerle yeniden şekillenmiştir. Günümüzdeki haline özellikle 14. yüzyılda yapılan yenilemelerle ulaşmıştır.

Kilisenin en dikkat çekici özelliği, rengarenk çatı kiremitleridir. Bu kiremitlerin üzerinde iki önemli arma yer alır: sol tarafta Hırvatistan, Slavonya ve Dalmaçya'nın birleşik arması, sağ tarafta ise Zagreb şehrinin arması bulunmaktadır. Bu simgeler, hem ulusal hem de yerel kimliğin birleşimini temsil eder ve yapının sadece dini değil, aynı zamanda siyasi bir sembol olduğunu gösterir.

Kilisenin girişi de Gotik mimarinin güzel örneklerinden biridir. 14. yüzyıldan kalma taş oymalı portalda, on beş farklı figür yer alır ve bu heykeller Orta Çağ Hırvat sanatının nadir örnekleri arasında sayılır. İçeride ise 20. yüzyıl Hırvat ressamı Jozo Kljaković tarafından yapılan freskler ve heykeltıraş Ivan Meštrović’in eserleri dikkat çeker.

St. Mark’s Church, bugün sadece bir ibadet yeri değil, aynı zamanda resmi devlet törenlerinin yapıldığı yerlerden biridir. Özellikle cumhurbaşkanlığı yemin törenleri ve önemli ulusal etkinliklerde bu kilise simgesel olarak kullanılır.

Zagreb’i ziyaret edenler için St. Mark’s Church, şehrin tarihi ruhunu ve ulusal kimliğini en iyi yansıtan mimari yapılar arasında yer alır. Gornji Grad’ın taş sokaklarıyla birleştiğinde, adeta bir zaman yolculuğu hissi verir.

Stone Gate (Kamenita Vrata), Zagreb’in Gornji Grad (Yukarı Şehir) bölgesindeki dört tarihi şehir kapısından günümüze ulaşan tek örnektir. 13. yüzyılda inşa edilen bu kapı, hem şehrin savunma sistemi hem de manevi yapısının önemli bir parçası olarak kabul edilir. Günümüzde ise hem tarihi bir anıt hem de bir dua ve hac noktasıdır.

En önemli olayı, 1731 yılında meydana gelen büyük yangındır. Yangında şehrin birçok yeri zarar görürken, Stone Gate de büyük ölçüde yanmış ancak Meryem Ana ve Çocuk İsa'nın bulunduğu resim mucizevi bir şekilde hiç zarar görmemiştir. Bu olay halk arasında bir mucize olarak kabul edilmiş ve bu resim, günümüzde kapının iç kısmında küçük bir şapel içinde sergilenmektedir.

Stone Gate, bu özelliği sayesinde Zagreb halkı için kutsal bir mekân haline gelmiştir. Günün her saati, içeride dua eden insanlar görmek mümkündür. Yerel halk, sınav, hastalık, seyahat gibi önemli yaşam olaylarında Stone Gate’e giderek mum yakar ve dilek diler.

Ayrıca resmin önünde bulunan metal plakalar, dilekleri gerçekleşen kişilerin şükranlarını sunmak için bıraktıkları teşekkür levhalarıdır. Bu gelenek yüzyıllardır sürmektedir.

Stone Gate, sadece mimari bir yapı değil, aynı zamanda Zagreb’in ruhani ve duygusal merkezlerinden biri olarak ziyaretçilerine sessiz ama etkileyici bir deneyim sunar. Gornji Grad’ın nostaljik atmosferiyle birleştiğinde, ziyaretçiler için unutulmaz bir durak haline gelir.

Croatian National Theatre, Zagreb’ın kültürel kalbinde yer alan görkemli bir sanat merkezidir. 1895 yılında inşa edilen bu neo-rönesans tarzındaki tiyatro binası, Hırvatistan’ın en önemli sahne sanatları mekanlarından biridir. Hem opera, bale hem de drama gösterilerine ev sahipliği yapar ve ülkenin sanat yaşamında merkezi bir rol oynar. Bina, mimarisiyle olduğu kadar iç dekorasyonundaki detaylarla da büyüleyicidir; tavan süslemeleri, heykeller ve zengin altın varak işçilikleri ziyaretçileri etkiler. Hem yerel halk hem de turistler için Zagreb’in sanatsal atmosferini deneyimlemek isteyenlerin mutlaka uğraması gereken bir duraktır.

Lotrščak Kulesi (Hrvatsça: Kula Lotrščak), Zagreb’in Gornji Grad (Yukarı Şehir) bölgesinde yer alan ve şehrin Orta Çağ’dan kalma sur sisteminin en önemli parçalarından biri olan tarihi bir gözetleme kulesidir. 13. yüzyılın ortalarında inşa edilmiştir ve asıl amacı, Güney Kapısı'nı korumak ve şehre girip çıkanları gözlemlemekti.

Kulenin adı, Latince campana latrunculorum ifadesinden türemiştir ve "hırsızların çanı" anlamına gelir. Bu isim, kulede bir zamanlar akşamları çalınan ve şehir surlarının kapandığını haber veren çandan gelmektedir. O saatten sonra şehre giriş yasaktı.

Lotrščak Kulesi'nin en dikkat çekici özelliği ise 19. yüzyıldan bu yana süregelen günlük top atışı geleneğidir. 1 Ocak 1877 tarihinden itibaren her gün saat tam 12:00’de, kulenin tepesinden bir top atışı yapılır. Bu gelenek başlangıçta şehirdeki kilise çanlarının senkronize edilmesini sağlamak amacıyla başlatılmıştır. Günümüzde ise hem yerli halk hem de turistler için sembolik ve turistik bir ritüel halini almıştır. Özellikle bu anı izlemek isteyen ziyaretçiler, öğle saatinde kulenin çevresinde toplanır.

Kuleye çıkıldığında, ziyaretçiler Zagreb’in panoramik manzarasını seyredebilir. Şehrin kırmızı çatılı yapıları, Kaptol Katedrali ve Medvednica Dağı’na kadar uzanan görüntü, fotoğraf tutkunları için harika bir fırsat sunar.

Lotrščak Kulesi, hem tarihi işlevi hem de günümüzdeki sembolik anlamıyla Zagreb’in en önemli simgelerinden biri olmaya devam etmektedir.

Tunel Grič, Zagreb şehir merkezinin tam kalbinde, Grič Tepesi'nin altından geçen ve II. Dünya Savaşı sırasında inşa edilmiş 350 metre uzunluğunda bir yeraltı tünelidir. 1943 yılında, Nazi işgali altındaki Hırvatistan’da, sivil halkı hava saldırılarından korumak amacıyla yapılmıştır. Tünelin geniş bölmeleri sığınak olarak kullanılmış, dar geçitleri ise ulaşım ve bağlantı koridoru görevini görmüştür.

Savaş sonrası uzun yıllar atıl kalan tünel, 1990’larda kısa bir süre parti ve rave etkinliklerine ev sahipliği yapmasıyla gündeme gelmiştir. Ancak hijyenik ve yapısal koşullar yetersiz olduğundan kapatılmıştır. 2016 yılında Zagreb Belediyesi tarafından kapsamlı bir restorasyondan geçirilerek yeniden halkın kullanımına açılmıştır.

Bugün Tunel Grič, sadece bir savaş kalıntısı değil, aynı zamanda kültürel ve turistik bir mekân haline gelmiştir. Tünelde zaman zaman sanat enstalasyonları, sergiler ve özel etkinlikler düzenlenmektedir. Işıklandırma sistemiyle aydınlatılan ve modern hale getirilen bu yeraltı geçidi, Tomićeva ve Mesnička caddelerini birbirine bağlayarak aynı zamanda pratik bir yaya yolu işlevi de görmektedir.

Tunel Grič, hem Zagreb’in savaş tarihine tanıklık etmek isteyen ziyaretçiler hem de şehrin alışılmışın dışındaki yönlerini keşfetmek isteyenler için ilgi çekici bir deneyim sunar. Özellikle yaz aylarında serinliği nedeniyle yürüyüş molası vermek için popüler bir duraktır.

Panoramik terastan bakıldığında şehrin simgesi olan Zagreb Katedrali, St. Mark's Kilisesi, Medvednica Dağları, Gornji Grad (Yukarı Şehir), Kaptol ve Dolac Pazarı gibi birçok tarihi ve kültürel yapı gözler önüne serilir. Özellikle gün batımında ziyaret edildiğinde şehrin kırmızı kiremitli çatıları ve çevresindeki yeşil doğa harika bir görüntü sunar.

Zagreb’in tarihi ve kültürel merkezinde, Ban Josip Jelačić Meydanı’nın hemen arkasında yer alan Dolac Pazarı, 1930 yılından bu yana hem yerel halkın hem de turistlerin uğrak noktasıdır. Üstü açık kırmızı şemsiyeleriyle simgeleşen bu pazar, şehrin en canlı ve otantik yerlerinden biridir.

Dolac, esasen iki katlı bir yapıdır. Üst açık alanda, çevre köylerden gelen üreticiler meyve, sebze, çiçek ve taze otlar gibi ürünlerini doğrudan satarken, alt kattaki kapalı bölümde et, peynir, balık, ev yapımı makarna ve geleneksel Hırvat ürünleri bulunabilir. Yerel halkın günlük alışveriş yaptığı bu pazar, aynı zamanda Zagreb’in tarım kültürünü ve yaşam tarzını yakından gözlemlemek için eşsiz bir fırsat sunar.

Pazar sabah erken saatlerde en hareketli halini alır ve özellikle hafta sonları oldukça kalabalıktır. Turistler için sadece alışveriş değil, aynı zamanda fotoğraf çekmek, yerel lezzetleri tatmak ve halkla etkileşime geçmek açısından da çok değerli bir deneyim sunar.

Önemli Detay: Pazarda satılan ürünlerin büyük bölümü küçük üreticilerden geldiği için oldukça tazedir. Ayrıca, geleneksel Pag peyniri, ev yapımı ajvar, ve kurutulmuş et ürünleri gibi yerel tatları burada denemek mümkündür.

Dolac Pazarı, Zagreb’in hem geleneksel yüzünü hem de gündelik hayatını keşfetmek isteyenler için mutlaka ziyaret edilmesi gereken bir duraktır.

Park Maksimir, Zagreb’in en büyük ve en eski şehir parkıdır. 1794 yılında kurulmaya başlanmış ve zamanla şehrin nefes alan yeşil akciğeri haline gelmiştir. Yaklaşık 300 hektarlık bir alanı kaplayan bu park, göletleri, ormanlık alanları, yürüyüş ve koşu yollarıyla şehre huzur veren bir doğa cenneti sunar.

Park, tasarımı itibarıyla Avrupa’nın en güzel peyzaj parklarından biri olarak kabul edilir. İçinde barındırdığı göletler, küçük şelaleler, tarihi pavyonlar ve çeşmelerle ziyaretçilere hem dinlenme hem de doğayla iç içe kaliteli zaman geçirme imkânı sağlar. Maksimir, ayrıca Zagreb Hayvanat Bahçesi’ne (Zoološki vrt Zagreb) ev sahipliği yapar; bu da parkı çocuklu aileler için cazip bir destinasyon haline getirir.

Park Maksimir, yüzyıllar boyunca hem sakinlerin hem de ziyaretçilerin sosyalleştiği, piknik yaptığı ve spor yaptığı bir alan olmuştur. Özellikle hafta sonları ve güzel havalarda koşucular, bisikletçiler ve yürüyüş tutkunları parkın en çok tercih edilen kullanıcılarıdır.

Önemli Detay: Parkın farklı bölümleri değişik temalarla düzenlenmiştir; örneğin, “Veliki Jezero” (Büyük Göl) çevresi piknik ve dinlenme için ideal iken, “Mali Jezero” (Küçük Göl) daha sessiz ve sakin bir ortam sunar.

Zagreb’de doğayla buluşmak, şehir karmaşasından uzaklaşmak isteyen herkes için Maksimir Parkı, mutlaka uğranması gereken bir noktadır.

Zagreb’in Meşhur Lezzetleri

Zagreb mutfağı, Orta Avrupa ve Balkan lezzetlerinin zengin bir karışımıdır. Özellikle et ve hamur işleri ön plandadır. Štrukli adı verilen peynirli hamur tatlısı ya da tuzlusu, Zagreb’in en ünlü yerel lezzetlerinden biridir. Ayrıca, Purica s mlincima yani fırında hindi ve geleneksel makarna türü mlinci Zagreb sofralarının vazgeçilmezidir. Hırvat mutfağında çorbalar, taze sebzeler ve zeytinyağlılar da sıkça bulunur. Tatlı olarak Kremšnita adı verilen kremalı pasta ve yerel ballı ve cevizli tatlılar popülerdir.

Zagreb’de Nerede Ne Yenir?

Zagreb’de geleneksel tatları deneyimlemek için birçok özel mekan bulunur. Tarihi şehir merkezinde yer alan restoranlarda hem Hırvat mutfağının klasik örnekleri hem de modern füzyon lezzetler sunulur. Ayrıca, kafelerde taze kahve ve tatlılar eşliğinde dinlenmek mümkün. Özellikle açık hava pazarlarında ve yerel marketlerde de sokak lezzetleri keşfedilebilir.